De Koppel, duurzaam gebouw(d)

Het markante gebouw De Koppel is in 2000 gebouwd. In 2015 is de aanbouw met vernieuwde entree, serre en kleine vergaderzaal gerealiseerd. En in de toekomst zal het gebouw zeker weer aangepakt worden om aan de veranderende en vooral toegenomen vraag en toestroom van bezoekers te kunnen blijven voldoen. Het gebouw De Koppel is eigendom van de gemeente, stichting natuuractiviteitencentrum De Koppel huurt het gebouw. Samen wordt steeds gezocht naar duurzame oplossingen in het gebouw, als er aanpassingen uitgevoerd worden. Het Startpunt duurzaam Hardenberg vertelt u graag meer over de duurzame aanpassingen en u kunt ze in het gebouw bekijken. Handig, als u er over denkt zelf soortgelijke aanpassingen aan te brengen in uw woning. Lees hieronder meer over de verschillende aspecten.

Het gebouw

Bij de bouw en de aanpassingen is er aandacht geweest voor duurzaamheid, met de inzichten van die tijd. De vorm van het gebouw is op zich al een duurzame aanpassing. Aan de achterzijde de oostkant, is het gebouw laag en dicht, je vindt er geen raamopeningen. Daar komt in de winter ook de koude vandaan, die wordt daarmee geweerd.  De gevel aan de westzijde heeft het grootste oppervlak en bestaat bijna helemaal uit glas. Daarmee heeft de warmte van de zon toegang tot het gebouw, wat vooral in de winter energie bespaart.
De golf in het dak is een weergave van de Vecht. Er is een sedumdak aangelegd. Dit dak isoleert en houdt water vast. Door de vele planten draagt het bij aan de biodiversiteit.

Op het dak ziet u een koepeltje, dit is het uiteinde van de hoofdstructuur in het oorspronkelijke gebouw. Deze structuur leidt warme lucht naar boven en zorgt zo voor ventilatie. Ook draagt het bij aan de stevigheid van de dakconstructie. In De Koppel kunt u via de trap helemaal boven in dit koepeltje komen. U heeft dan een mooi uitzicht over het sedumdak en de Vecht. Ook vindt u er een overzicht van de planten op het dak.

Materialen

Tijdens de bouw is er gebruik gemaakt van zoveel mogelijk lokaal verkregen bouwmaterialen. Voor het oorspronkelijke gebouw is vooral verlijmd grenenhout gebruikt. Een bouwmateriaal waarin CO2 opgeslagen is en wat niet van over ver geïmporteerd hoeft te worden. Hout werkt, hoewel dat bij verlijmd hout veel minder is. Er is een Blowerdoortest gedaan en aan de hand daarvan zijn warmtelekken verholpen met verschillende kitsoorten.
De buitenmuur aan de oostzijde bestaat uit stenen van gesloopte gebouwen, een mooi voorbeeld van hergebruik.
De buitenkant aan de overige zijden is afgewerkt met larikshout en Red Cedar. De Lariks is een naaldboom die ook in Nederland groeit en weersbestendig hout levert. Red Cedar is ook een houtsoort die zonder behandeling toch lang meegaat. Red Cedar is hout van de Thuja, ook wel bekend als Levensboom, een conifeer die in veel tuinen te vinden is.

Natuurlijk is De Koppel bij de bouw voorzien van dubbel glas. Op enkele plekken is het oude glas vervangen door nieuw. En ook het glas in de serre is relatief nieuw.
De vloer in de serre is gemaakt van met puin verrijkt, gepolijst beton. Ook een vorm van hergebruik. En wat veel inwoners van de gemeente Hardenberg herkennen, de voordeur van De Koppel is een van de oude deuren van het voormalige gemeentehuis van Hardenberg

Zonnepanelen

Op het dak van De Koppel liggen 24 zonnepanelen. In De Koppel kunt u een display vinden met de opbrengsten en CO2 besparing van deze zonnepanelen. Goed om te weten, een kg CO2 is bij standaard temperatuur en druk ongeveer 510 liter.
Deze zonnepanelen leveren elektriciteit, onder andere voor het verwarmingssysteem.

Verlichting

Al in 2012 is er door De Koppel voor gekozen alle verlichting te vervangen door Ledlampen. Ook de TL verlichting werd daarbij meegenomen. In 2023 is ervoor gekozen om een deel van de Ledbuizen te vervangen door een nieuw type Ledbuis met een aangename lichtkleur.

Lamp entree

Kijk ook eens omhoog in de entree van De Koppel. De bijzondere lamp, bestaande uit vele melkglazen lampenkappen, is door de beheerder van het gebouw samengesteld van kringloopvondsten.

Warm water

In de keuken wordt gebruik gemaakt van een quooker, om het voortdurend gebruik van de waterkoker te vervangen. De quooker werkt ook als boiler voor het warme water. In de werkkast bevindt zich een kleine boiler voor warmwater. Boilers direct onder de warm waterkraan besparen energie ten opzichte van een warmwatervoorziening via leidingen.

Inductie

Om te kunnen koken, is er in de keuken een inductiekookplaat geïnstalleerd. Zo’n plaat werkt op elektriciteit. In tegenstelling tot keramische kookplaten, verwarmt en reageert een inductieplaat snel. Koken op inductie is vergelijkbaar met koken op gas. Koken op elektriciteit is echter veel aantrekkelijker als men zelf zonnepanelen heeft.  Daarnaast is een inductiekookplaat gemakkelijker schoon te maken.

Verwarming

Het gebouw wordt sinds 2023 verwarmd met een opstelling van drie warmtepompen. Deze drie werken samen in een zogenaamde cascadeopstelling. De buitenunits vindt u aan de oostzijde van het gebouw, hier kunt u ook het geluidsniveau ontdekken. In de hoek van het gebouw binnen,  heeft u via het raampje zicht op het bijbehorende buffervat. De toepassing van warmtepompen was mogelijk, omdat er bij de bouw in 2000 voor vloerverwarming is gekozen. Toepassen van warmtepompen is goed mogelijk als er al een laagtemperatuur- verwarmingssysteem is. In het kantoor is gekozen voor een radiator en in de grote zaal vindt u convectoren. In de serre en de kleine vergaderzaal ligt geen vloerverwarming. Deze ruimtes worden verwarmd met infraroodpanelen aan het plafond.

Luchtkwaliteit

Bij de toenemende hoeveelheid bezoekers, bleek dat er ook iets gedaan moest worden aan de luchtkwaliteit. In de verschillende ruimtes vindt u aan het plafond ventilatiesystemen met warmtewisselaars, zogenaamde WTW units. Ze zorgen voor frisse lucht in de ruimte waarbij ze ook de temperatuur in de ruimte bewaken, door warmte af te voeren of juist op te slaan. De units werken met bewegingsmelders en CO2 sturing. In het hoofdgebouw is een centrale ventilatie-unit aangebracht, deze bevindt zich in de koepel.

Aan de Vecht

Interessant is ook de ligging van natuuractiviteitencentrum De Koppel. De Koppel is gebouwd op een plek die letterlijk en figuurlijk een kruispunt vormt tussen wonen, werken, recreëren en natuur.
De naam ‘De Koppel’ heeft betrekking op een oude veldnaam van het gebied waar De Koppel is gesitueerd. In de jaren 2011 – 2015 is het Vechtpark rond De Koppel gerealiseerd. Van een kleine tuin veranderde het terrein naar een groot gebied met een blote voetenpad, heemtuin, bijenstal en vooral veel natuur. Passend bij de missie van De Koppel , het streven naar meer biodiversiteit in de regio.

Heeft u hierover vragen of wilt u meer informatie? Neem contact op met het Startpunt duurzaam Hardenberg Ommen via natuuractiviteitencentrum De Koppel, info@dekoppel.com of 0523 273388.