Soort van de maand

Gedurende 2023 wordt er elke maand een dier, plant of paddenstoel uit de gemeente Hardenberg in het zonnetje gezet. Op deze website en op de FB-pagina van Natuur in Hardenberg wordt deze dan vermeld (www.facebook.com/groups/NatuurInHardenberg).

Het soort van de maand-project is tot stand gekomen met medewerking van
Natuur in Hardenberg, NICHE en De Toren.
In december is de kijker gericht op…..muggen ....

IIIIiiiiIIIIIiiiieeee 
Je hoort hem bijna rond zoemen als je dit leest. De verstoorder van slaap, de drinker van bloed en de veroorzaker van kriebelende bultjes, namelijk de mug. Muggen worden door veel mensen gehaat, aangezien ze met de kriebelende bultjes en luid gezoem behoorlijk veel irritatie op kunnen roepen. En dan nog te zwijgen over de ziektes die muggen over de hele wereld verspreiden. Het is indirect namelijk het dodelijkste dier ter wereld. Muggen nemen namelijk de ziekte op van het ene dier of mens bij de eerste beet om het door te geven aan de volgende die ze bijten. Een en al verschrikking klinkt het, maar wist je dat niet alle muggen prikken en bloed zuigen? 

Zo zijn er bijvoorbeeld de dansmuggen. Ook wel vedermuggen genoemd. Deze muggen zijn eenvoudig van de steekmuggen (die je bloed lekker vinden) te onderscheiden, omdat dansmuggen de vleugels als een dakje over de rug vouwen terwijl steekmuggen de vleugels recht achter de rug vouwen. Maar hier stoppen de verschillen ook niet. Naast dat vedermuggen geen bloed drinken, zijn de larven wel vaak rood. Dit komt doordat ze een stofje in zich hebben zitten dat ook in ons bloed zit: hemoglobine. Dit stofje helpt met het opnemen van zuurstof uit het water. Andere insecten gebruiken juist tracheeën, ademhalingsbuisjes, om adem te halen. Het gebruik van hemoglobine is dus zeer uitzonderlijk binnen de klasse insecten. 

Verder hebben volwassen mannelijke dansmuggen grote veervormige uitsteeksel op de kop (antennes) om daarmee vrouwtjes te vinden die feromonen, geurstoffen, uitstoten. Vandaar dat ze ook weleens vedermuggen worden genoemd. Steekmuggen hebben deze gevederde antennes ook bij mannen, maar de vrouwtjes stoten geen geurstoffen uit. Hoe vinden ze elkaar dan in het pikkedonker? Daar hebben de vrouwtjes wat voor gevonden, tot irritatie van de meeste mensen. Namelijk het luid zoemen ’s nachts. Mannetjes vangen deze geluiden op met de antennes en gaan vervolgens op het geluid af. En dat terwijl de vrouwtjes alleen maar interesse hebben in je bloed.

Dus mocht je voortaan een mug horen of zien in je slaapkamer kun je iedereen vertellen of je uit zelfverdediging de mug dood moet slaan of niet. Rond 3 uur ’s nachts is de kans alleen wel groot dat ze zeggen “Stop muggenziften en ga meppen!”. 

Tekst: Thirza Wesselink
Foto: Ron Goosselink